Ponieważ przeczytałem już ostatnią książkę w tym roku, stwierdziłem, że czas na podsumowanie. 2024 był dla mnie najgorszym rokiem pod kątem osobistym, ale akurat książkowo nie było tak źle. I to mimo że zacząłem w styczniu i lutym od kilku cegieł, sądząc, że przeczytam potężne, ale jednak nieliczne lektury, a tu proszę - nazbierało się tego całkiem dużo i jest materiał do rankingów.
Od razu mówię, że zestawienia dotyczą książek, które przeczytałem w 2024, a nie tych, które wyszly w mijającym roku. Pozycje i kategorie są, oczywiście, bardzo subiektywne - czytam dość stałe gatunki, nie mam szerokich horyzontów literackich, więc niektórzy nie znajdą tutaj nic dla siebie. Ale zwłaszcza, jeśli lubisz fantastykę (także tę młodzieżową), trochę literatury popularnonaukowej, komedie oraz kryminały, to zapraszam. Choć jakoś tak się złożyło, że tych ostatnich w tym roku było wyjątkowo mało.
Zaczynamy. Nie obędzie się bez podziału na kilka (albo i kilkanaście) tootów.
Nie będę ukrywał, że fantastyki czytam bardzo dużo i to głównie nurt fantasy. Tak było też w tym roku, więc jedziemy z piątką dojrzałych dzieł.
Paweł Zbroszczyk, "Dar Anomalii. Księga 1"
Blisko był tutaj Szymon Hełmecki z "Midrajem", ale to była druga część serii, podczas gdy "Dar Anomalii" to nowy cykl, który od razu dobrze zaczyna. Mamy tu ciekawy świat, szarych ludzi, heroizm i oniryczność. Interesująco się to zapowiada, choć nie jest równo, a do tego kończy się cliffhangerem.
Agnieszka Hałas, "Śpiew potępionych"
Czwarty tom serii "Teatr węży", która, mam wrażenie, jest niedoceniana. Agnieszka Hałas stworzyła dobrą serię w stylu dark fantasy, która bywa nierówna, ale poniżej pewnego poziomu nie schodzi, a ta cześć jest IMHO najlepsza z tych, które do tej pory czytałem. Największy plus - mroczny klimat.
Michael James Sullivan, "Wieża koronna"
Książka bardzo przygodowa, wręcz prototypowa z nurtu fantasy, ale z dwutorową fabułą, bez słodzenia, ale też miewająca luźniejsze momenty.
James Islington, "Cień utraconego świata"
Bycze tomisko, ale warto do niego usiąść, jeśli oczekujesz klasycznego fantasy napisanego nieco nowocześniej. Dużo akcji, ale też poznawania meandrów magii, zamki, walki, miecze, artefakty... Podobno później jest trochę gorzej, ale pierwszy tom spełnił wszystkie moje oczekiwania dotyczące takiej staroszkolnej fantastyki (ale w formie już nowoszkolnej).
Brandon Sanderson, "Rozjemca"
Zastanawiałem się przez chwilę, która z tych dwóch książek bardziej zasłużyła na numer jeden i wybrałem jednak starego dobrego Sandersona, bo znowu to zrobił. Nie wiem, jak ten człowiek to robi, ale większość tego, co pisze, po prostu sama się pochłania. Znowu mamy tutaj bardzo specyficzny system mocy (kolory), walki, wciągającą fabułę i choć widzę duże podobieństwa do innych powieści, to jest to książka niezmiernie satysfakcjonująca.
Przyznaję, że wybranie Top 5 w tej kategorii przyprawiło mnie o zawrót głowy - nie zmieścił się "Czas żniw" Samanthy Shannon.
T. Kingfisher, "Pokrzywa i kość"
Pani Kingfisher (a tak naprawdę Ursula Vernon) jest moim odkryciem tego roku. Co prawda, podobno to, co najlepsze od niej, już przeczytałem, ale to mi wystarczy. Nieskomplikowane, ale wdzięk, humor, sprawiły, że o mało co na tej liście wylądowałaby też druga książka autorki ("Wypieki defensywne"). Zamki, królestwa, magia umarłych. Raczej dla młodszych, ale to "guilty pleasure" w pełni.
Jay Kristoff, "Tancerze burzy"
Bardzo wysoko oceniłem tę książkę głównie za ciekawy klimat z mitologią japońską w tle. Podobno się nie znam, ale nadal uważam, że pierwsza połowa tej książki jest warta poznania (bo druga to rzeczywiście już klasyczny rozwój wypadków w YA).
Laura Gallego Garcia, "Cykl wiecznego cesarza"
Powieść prosta, przejrzysta, wręcz klasyczna o "nieodpowiedniej" osobie na szczytach władzy i kimś, kto może ją uratować, ale na tym właśnie polega piękno tej książki - jest nieskomplikowana, ale satysfakcjonująca. Typowa książka na prezent dla osoby 15+, a nawet 13+ lubiącą fantastykę.
Neal Shusterman, "Thunderhead" i "Żniwo"
Cykl jest wspaniały i godny polecenia każdemu, nie tylko młodzieży. Zwłaszcza, że jest mądry i dużo można nad nim rozmyślać. Natomiast nie będę ukrywał, że najlepszy był debiut ("Kosiarze"), a te po prostu trzymają poziom. Nadal wysoki, ale jednak dały mi mniej satysfakcji niż...
Laura Gallego Garcia, "Sekret Xeina"
Pierwsza część serii nie mogła się zdecydować, czy jest dla dzieci, czy dla już prawie dorosłych. Ta idzie w tym drugim kierunku, ale tak, jak inne dzieła pani Garcia - jest tak pięknie nieskomplikowana, z tak fajnym światem, że papa mi się śmiała podczas całej lektury.
Czyli science-fiction, cyberpunk, steampunk, ale także urban fantasy. W tym roku mam ścisk w topie.
Samantha Shannon, "Czas żniw"
Wyprzedziła Shustermana, który zdobył już srebrny medal w kategorii "fantastyka młodzieżowa". Nie dlatego, że ta książka jest lepsza, bo nie jest. Ale przyniosła mi dużo satysfakcji. Co prawda, wchodzą młodzieżowe wątki "cliche", ale jest interesujący świat, system magii, trochę czuć powiew Sandersona. Nie jest to najlepsza pozycja pod kątem literackim, ale za to wciąga jak cholera.
Dan Simmons, "Hyperion"
Tyle się nasłuchałem o tej książce, że to taka rewelacja i faktycznie - jest dobra. Potrafi nawet wzruszyć, a jednocześnie dostarcza mądre i czasem przerażające sci-fi. Jednak zaskoczyło mnie, że trzeba przeczytać drugą część, aby dowiedzieć się, jak to się skończy.
Anna Kańtoch, "Przedksiężycowi" (seria)
Trochę z zaskoczenia, ale Kańtoch znowu udowodniła, że potrafi pisać ciekawie i z nutką refleksji. To trylogia steampunkowo-sci-fi, w której okrutni władcy ułożyli świat w taki sposób, aby niektórzy co jakiś czas wylatywali z idealnego świata i trafiali do upośledzonej wersji. Brzmi dziwnie? Bo takie jest, ale przez to ta książka jest ciekawa, fascynująca i niezbyt wesoła.
George Orwell, "Folwark zwierzęcy"
Wyobrażam sobie, że niektórzy teraz pukają się w czoło, ale uważam, że "Folwark..." jest fantastyką i jest genialny (mnie bardziej podszedł niż "Rok 1984"). To jedno z najlepszych dzieł krytykujących wiadomy ustrój i osoby, które go utrzymują. Świetna i krótka powieść.
Cixin Liu, "Problem trzech ciał"
To typowa fantastyka naukowa, gdzie można się czasem pogubić w rozważaniach matematyczno-fizycznych, ale autor pisze to tak, że czytelnik czuje się mądrzejszy. Jak najbardziej książka warta przemyślenia z fabułą, która stopniowo rozkwita i daje nadzieję na jeszcze bardziej epickie sceny niż w "jedynce".
To drugie moje spotkanie z tą autorką i coraz bardziej myślę, że muszę głębiej zapoznać się z jej twórczością. Nie jest to literatura "wysoka", ale za to wspaniała rozrywka z ogromną dawką humoru i to w klimacie fantasy. Czegoś takiego potrzebowałem na zamknięcie roku. Świetna pozycja dla dzieciaków 13+.
Bardzo bym chciał znaleźć jakieś wady tej książki, bo czuję się niepewnie wystawiając takiej pozycji 10/10. I jakieś pewnie bym wyszukał, ale ta pozycja tak przypadła mi do gustu, że po prostu nie mogę jej nie polecić. Ciekawostki i błędy (czasem tragiczne) zostały przedstawione w taki sposób, że aż chce się to czytać. Świetna książka popularnonaukowa.
Usłyszałem kiedyś, że to taka klasyka fantasy i w ogóle ważna książka w polskim nurcie, więc kupiłem pierwszą część, przeczytałem i... najbardziej pasujące mi słowo to "meh". Fantastyka dla miłośników żołnierskiego życia, ciężkich warunków, ale jako całość dla mnie przeciętne.
Jedna z lepszych książek popularno-naukowych, które czytałem i która rzeczywiście może przekazać pasję autorki młodym ludziom. Świetna rozrywka (Emily naprawdę ma lekkie pióro), dużo wiedzy i dobrze to wchodzi.
Wywiady ze mnom robiom! Moja pierwsza rozmowa tego typu w życiu, podczas której opowiadać o dwóch rzeczach, którymi się pasjonuję - IT i książkach. Trochę się rozgadałem, ale Beata Skrzypczak mi wybaczyła i mam nadzieję, że Wy też.
Trochę o @wilda , IT w literaturze i poleceniach - zapraszam!
Przyszedł czas na kolejną trudną recenzję. Kolejny z obrazoburczych tytułów, idący jeszcze dalej niż "Against the Grain" Jamesa C. Scotta (https://pol.social/@mgorny/113299824799672250), a jednocześnie opus magnum, które czyta się z przyjemnością:
David Graeber and David Wengrow, The Dawn of Everything: A New History of Humanity
Czy rozwój ludzkości i zwiększenie gęstości zaludnienia wymusiło przejście na rolnictwo? I czy przejście na rolnictwo wymusiło powstanie nierówności i scentralizowanej władzy? I czy wszystko to stanowi "postęp"? Nic bardziej mylnego — według autorów, takie rozumowanie to scheda apologetycznej filozofii okresu Oświecenia.
Korzystając ze źródeł historycznych i archeologicznych, autorzy poszukują przyczyn tego rozumowania, by następnie przytoczyć ogrom dowodów archeologicznych i antropologicznych. Zabierają nas w fascynującą podróż, w której odwiedzamy miejsca mniej znane, i poznajemy inne spojrzenie na historię tych bardziej znanych — od neolitycznej Europy, Dalekiego Wschodu, poprzez Mezopotamię, Mezoamerykę, aż po prekolumbijską Amerykę Północną.
Dowiadujemy się przede wszystkim, że nic nie jest takie proste. Istniały wielkie, pradawne miasta, które nie wskazują żadnych śladów hierarchii czy scentralizowanej władzy. Istnieją monumenty, które najwyraźniej budowano bez jakiegokolwiek centralnego przymusu. Istniały społeczności, które sezonowo przechodziły od władzy autorytarnej do pełnej wolności. Jak również takie, które świadomie odrzuciły "państwowość", hierarchię czy niewolnictwo. Autorzy chętnie posługują się pojęciem "schizmogenezy" — pokazując jak sąsiadujące ze sobą ludy organizowały swoje życie jako antytezę mentalności swoich sąsiadów.
Dziwnie się czuję, oceniając poważaną i nagradzaną książkę na 3/10 (gdzie ocena została podniesiona przez drugą połowę), ale muszę, bo mnie ta powieść odrzuciła. I wiem, że wielu osobom nie spodoba się powód, dla którego mnie odrzuciła, ale gdyby pisarka dodała trochę więcej fantastyki, może coś o antagoniście, to pewnie przykryłoby to chorobliwe wręcz podkreślanie kwestii ideologicznych. One są w porządku (i nawet jest to dobra odmiana), ale nie w takim stylu i takich proporcjach od początku historii. No i umówmy się - walka z wrogiem poprzez rapowanie to jedna z bardziej idiotycznych rzeczy, jakie ostatnio przeczytałem.
Jestem bardzo dumna z dzisiejszego odcinka podkastu, bo jest on taki, jakie powinny moim zdaniem być wszystkie – starociowy, śmieszkowy i ciekawostkowy. Tym bardziej zapraszam, koniecznie przesłuchajcie! Opowiadam o Horacym Walpole'u i Zamczysku w Otranto. Ale o samej książce najmniej :D
Bardzo się zawiodłem, choć książka nie jest zła. Spodziewałem się czegoś bliższego klimatom "Wednesday", a dostałem prawdopodobnie książkę dla osób, które trochę znają Edgara Allana Poe. Zupełnie nie trafiła do mnie intryga i pomysł na tę historię.
Jakiś czas temu dotarło do mnie, że czytam powieści dostające Nagrodę im. Zajdla, a nie czytałem nic samego Zajdla. Postanowiłem to zmienić i chyba nieźle wybrałem. Co prawda, książka nie zachwyciła mnie, ale rozumiem, dlaczego ten pisarz jest tak ważny. Dystopia sci-fi w pełni, warto.
Słuchajcie, przywracam mojego staruszka do ustawień fabrycznych, zobaczymy, czy coś z tego będzie! Oby trochę przyspieszył. No i w końcu porządki zrobię, bo już mi miejsca zaczynało brakować…
Gdyby nie męczenie czytelnika niezwiązanymi ze sobą sprawami, które mają wprowadzić w świat i trochę czasem "sztywna" atmosfera, to książka byłaby naprawdę dobra. A tak pewnie jest dobra (zwłaszcza, że jest klimat), ale mnie po prostu nie chwyciła. Dla fanów urban fantasy z różnymi rasami.
Trafiłem przypadkiem, temat akurat mnie zainteresował, więc dałem szansę. Rzeczywiście, książka dobrze opowiada o branży funeralnej i tym, jak przygotować się (organizacyjnie i psychicznie) do pochówku bliskich. Ma swoje wady, ale ogólnie dobra pozycja.
Czasem zmęczony człowiek powinien po prostu iść się wyspać. Kupiłam wczoraj ebooka Frankensteina Mary Shelley, bo na czytniku miałam tylko po angielsku, a mam jakąś blokadę przed czytaniem po angielsku. Przerzuciłam sobie na czytnik i szczęśliwa odpalam tylko po to, żeby się zorientować, że kupiłam znowu po angielsku xDD To chyba przeznaczenie, muszę się w końcu przełamać! @ksiazki#książkodon#ksiazki
Aż dziwne, ze wcześniej nie znałem tej (i towarzyszącej) serii i tego autora. Bardzo fajne, staroszkolno-współczesne fantasy, które nie jest ani epickie, ani prościutkie. Czasem można się uśmiać, czasem zachwycić, czasem robi się ciepło na sercu, a czasem drżymy. Nie jest bez wad, ale na pewno polecam.
To taka część przygód Jacka Przypadka, gdzie z pełnoprawnej komedii kryminalnej robi się lekki kryminał i tutaj wyjątkowo mamy czasem nieco poważniejszy, wręcz dramatyczny klimat. Nadal niezłe, choć chyba wolałem poprzednią część.
Całkiem fajny akcyjniak, w którym wymieszane jest dużo nurtów. Nie byłem pewien serii po pierwszej części, ale druga mnie pozytywnie nastroiła. No i znowu czuć amerykańskość na kilometr, choć w pierwowzorze było chyba bardziej to widoczne.
Czytanie to wspaniałe hobby, a rynek literacki jest bogaty. Pomaga w tym oprogramowanie, które daje nowe możliwości wszystkim uczestnikom tego zjawiska. W artykule przyglądamy się, jak to dokładnie wygląda.